Cultuur onder open hemel: ontdek Vlaanderens openluchtmusea

De Europese geschiedenis werd in de 20ste eeuw getekend door twee wereldoorlogen. Ook Vlaanderen ondervond daarvan de gevolgen. Sommige restanten van die donkere dagen zijn nog steeds te zien in Atlantikwall Raversyde, een 50 hectare groot domein slash openluchtmuseum in Oostende. Aan de duinen van het Noordzeestrandvind je de overblijfselen van de Atlantikwall, de Duitse verdedigingslinie. Tijdens je wandeling tref je ruim zestig bunkers, open en ondergrondse gangen, observatieposten en schutsstellingen. Een waardevolle geschiedenisles tijdens een indrukwekkende wandeling.

Alsof die kustlijn op zich nog niet mooi genoeg is, krijg je er nog een forse portie kunst bij. Met regelmaat van de klok daalt kunstentriënnale Beaufort neer aan Noordzeekustlijn. Overal langs dijken, stranden en duinen duiken dan aangrijpende kunstwerken op. Die herscheppen die 67 kilometer lange kustlijn tot een waar openluchtmuseum. Maar Beaufort is meer dan een kunstenparcours dat komt en gaat, het laat ook een onafgebroken artistieke indruk na. Het Beaufort Beeldenpark toont permanent 40 kunstwerken van de voorgaande edities van deze kunstenhappening. Een schitterende kruisbestuiving tussen kunst en natuur.

Vlaamse Meesters zijn er in alle maten, vormen en tijdvakken. De nieuwste generaties ontdek je gewoon in het straatbeeld, bijvoorbeeld in Oostende. Die parel van de belle époque is vandaag misschien wel Vlaanderens grootste openluchtgalerij. Sinds 2016 gooit The Crystal Ship er regelmatig het anker uit. Dat wervelende straatkunstfestival heeft een onuitwisbare indruk nagelaten op de stad. Soms monumentaal groot, soms in kleine hoekjes, maar altijd de moeite waard. Kuier door Oostende en laat je verbazen door de tientallen straatkunstwerken die de stad een nieuw gelaat hebben gegeven.

Antwerpen is een stad van ontelbare troeven. Het Middelheimmuseum is een van die vele hoogtepunten. In het Middelheimpark tref je een indrukwekkende beeldentuin met zo’n 200 kunstwerken, als uitgestrooid in de natuur. Onder statige bomen en langs brede wandelpaden tref je klinkende namen als Auguste Rodin, Ai Weiwei, Guillaume Bijl en Panamarenko. Steeds weer aangename ontmoetingen in dit artistieke stadspark.

Wie zegt dat je een museum niet op twee wielen kan ontdekken? Daar leent Kunst in de open ruimte zich namelijk perfect voor. Dit kunst- en architectuurparcours is precies op maat gemaakt van de recreatieve fietser. Van kunstenhuis Z33 gaat het langs enkele prachtige artistieke en architecturale ingrepen in het Limburgse landschap. Reading between the Lines – de befaamde ‘doorkijkkerk’ - is een van de hoogtepunten van dit weidse parcours. Als je honger hiermee nog niet is gestild, kan ook even halthouden bij Bokrijk, een iconisch openluchtmuseum dat toont hoe de Vlaming van vroeger leefde, woonde en werkte op het platteland.

Wie het enorme terrein van Verbeke Foundation binnenstapt, betreedt daarmee een nieuw, geschift universum. Meteen springen opgestapelde containers, een helikopter, een treinstel en een onnoemelijk grote vaas je in het oog. Verderop tref je nog een kunstwerk gemaakt uit een stuk autosnelweg, een atoomschuilkelder, een uit wasmachines opgetrokken ruimteschip en nog veel andere bevreemdende objecten en werken. Dit unieke privé-openluchtmuseum kent geen gelijke. Die wervelende collectie wordt gepresenteerd op – naar eigen zeggen – een “onaffe, ongepolijste, slordige, contradictorische, onharmonieuze” manier. ” De nagelnieuwe expo ter ere van haar vijftienjarige bestaan maakt een bezoekje nog meer de moeite.

Brussel is niet alleen de hoofdstad van Europa, maar ook die van het stripverhaal. De zogenaamde ‘negende kunst’ is thuis in Brussel. Beroemde stripfiguren als Kuifje, Guust Flater en de Smurfen zijn allemaal Brusselaars. En ze worden er nog steeds geëerd. Doorheen de stad vind je meer dan zestig beroemde strippersonages, vereeuwigd in monumentale muurschilderingen. Een ode aan het stripverhaal, met het monumentale Brussel als schitterende openluchtgalerij.

Op de fundamenten van het soms woelige mijnverleden van de provincie Limburg en een voormalige dierentuin, prijkt vandaag het fascinerende universum van Koen Vanmechelen. Deze toonaangevende kunstenaar bouwt zijn levenswerk op de raakvlakken van kunst, identiteit, fertiliteit en bioculturele diversiteit. Die wereld maakt hij tastbaar in zijn eigenste wonderlabo: Labiomista. Een wervelend openluchtmuseum van 24 hectare groot, tevens een tuin van orde en chaos, een arena van cultuur en natuur. Een ongeziene, wondere wereld onder de blote hemel.