Vlaanderen, waar erfgoed ademt en herleeft
Gruuthuse: van stadspaleis tot museum
Het prachtige Brugge ademt geschiedenis en erfgoed. Dat bewijst ook het voormalige stadspaleis Gruuthuse in het hart van de stad. Dit statige 15e-eeuwse bouwwerk was de thuisbasis van Lodewijk van Gruuthuse, telg van een invloedrijke familie, raadgever en diplomaat aan het Bourgondische hof én bevelhebber van de stad Brugge.
Zijn stadspaleis bekleedt nog steeds een belangrijke functie. Vandaag vind je er het Gruuthusemuseum, een plek die je meeneemt langs vijf eeuwen geschiedenis. Van majestueuze wandtapijten tot unieke gotische glasramen, van elegante houtsculpturen tot historisch kant, schilderijen, porselein en zilver. Honderden collectiestukken wekken de wervelende geschiedenis van Brugge helemaal tot leven.
C-Mine: van mijnbouwsite tot cultuurpool
We beseften het toen nog niet, maar in het eerste jaar van de 20e eeuw belandde het verhaal van Limburg in een beslissende plooi. Toen ontdekten we dat deze landelijke provincie een schat aan steenkool verborg. In de decennia die daarop volgden, zou Limburg het epicentrum van onze mijnbouw worden. Het zou de identiteit van deze streek voorgoed veranderen. En die mijnen hebben nog steeds hun impact, zij het met een minder grauw tintje dan toen, bijvoorbeeld in de stad Genk.
Nadat de voormalige Winterslag-mijnsite definitief sloot, werd ze omgetoverd tot C-Mine. Dit imposant cultureel en recreatief centrum omhelst tal van facetten: theater en tentoonstellingen, bioscoop en erfgoedbescherming, kunst, design en ontspanning. Of daal af in de ondergrond van C-Mine Expeditie voor een avontuur van anderhalve kilometer lang: voel, hoor, zie en ervaar de uitdagende installaties tot op de top van de hoogste schachttoren van België … Het culturele leven in Genk heeft er een thuis gevonden in de schaduw van de twee imposante schachtbokken, die blijvend terugdenken aan een belangrijk tijdperk.
De Passage: van kerk tot kloppend hart van Ronse
Vlaanderens kunstmetropolen hebben een schat aan eeuwenoud erfgoed, maar ook de kleinere steden hebben zo hun schatten. In Ronse – een pareltje in fietsparadijs Vlaamse Ardennen – vind je bijvoorbeeld de voormalige Sint-Martinuskerk. Een plek waar geschiedschrijvers 7 eeuwen geleden al over spraken. De kerk deed jarenlang dienst als gebedshuis, tot ze eind 19e eeuw werd ontwijd. In de decennia daarna vervulde ze uiteenlopende functies: een houtzagerij, een bioscoop, een autogarage.
Zo’n 10 jaar geleden werd het tijd voor een nieuwe, duurzame functie. Ronse bouwde aan een vernieuwd stadsdeel. De Sint-Martinuskerk werd daarvan het kloppend hard. Dit goed bewaarde, historische bouwwerk is vandaag De Passage, een plek voor liefhebbers van al wat lekker en authentiek is. Want lekker eten zit nu eenmaal in het DNA van elke Vlaming. De Passage is een plek die geschiedenis ademt, maar zijn draai heeft gevonden in het leven van vandaag.
De Hoorn: van brouwerij tot creatieve pool, events en horeca
Wie België zegt, zegt bier. Dat is nu eenmaal zo. Onze ongeëvenaarde biercultuur gaat al eeuwen mee, zoals bijvoorbeeld in Leuven. Daar zagen de brouwerijen Artois al in de 14e eeuw het levenslicht. Door de eeuwen heen ontwikkelde die een indrukwekkend gebouwenbestand aan de rand van de stad, waarvan De Hoorn nog steeds een getuige is.
Daar werd zo’n 100 jaar geleden de allereerste Stella-pils gebrouwen, nog steeds een icoon in de wereld van het goudgele gerstenat. Vandaag is de brouwerij dit modernistische bouwwerk ontgroeid, dus kreeg het een nieuwe functie. De Hoorn doet vandaag dienst als kantoorruimte voor creatievelingen, als parel van een Flanders Heritage Venue en – hoe kan het ook anders – café en restaurant. Want Stella, een Leuvens icoon, hoort er eeuwig te vloeien.
The Jane: van militair hospitaal tot culinair icoon
Het is vreselijk, maar waar. Tot diep in de 20e eeuw ging het niet zo goed met Europa. De ene oorlog volgde de andere op, dus was er ook nood aan plekken om de vele gewonde militairen te verzorgen. Mede daarom trok men begin 19e eeuw een Militair Hospitaal op in Antwerpen, inclusief een statige kapel in eclectische stijl met neo-Vlaamse renaissance, neobarokke en neoclassicistische elementen. Een parel van een bouwwerk, dat vandaag gelukkig een veel vreugdevollere invulling heeft.
De kapel van het Militair Hospitaal is vandaag nog steeds een bidplaats, maar dan voor de culinaire goden. Sinds 2010 vind je daar The Jane, een restaurant van wereldklasse waar chef Nick Bril met twee Michelin-sterren pronkt. Opgefrist met nieuwe glasramen, een modern interieur en een monumentale kroonluchter van 800 kilogram is het een schoolvoorbeeld van hoe eeuwenoud erfgoed de toekomst in kan gaan.
Waar eeuwen geleden diplomaten hun denkwerk verrichtten, gewonde soldaten werden verzorgd, er werd gebeden, gitzwarte steenkool uit de grond werd gehaald of bier werd gebrouwen... leeft men nu in het nu. De ziel van Vlaanderens erfgoed krijgt een nieuw elan. Want ons erfgoed ademt en leeft.
