Ensor in Vlaanderen

©Westtoer

Ensor is thuis in Oostende, ook vandaag nog. Duik in het leven van de moderne Meester aan de Noordzee en ontdek zijn nalatenschap in Vlaanderens kunstpaleizen. Van Oostende tot Antwerpen, van Brussel tot Gent. Ensor overweldigt altijd en overal.

Ensorhuis

Wie de grote James Ensor echt wil leren kennen, moet naar Oostende. De Koningin der Badsteden is voor de eeuwigheid verbonden aan deze pionier van de moderne kunsten. Je vindt er bijvoorbeeld het Ensorhuis. Op deze plek leefde en werkte Ensor de laatste 30 jaar van zijn leven. Vele van zijn meesterwerken zagen hier het levenslicht. Het huis is vandaag een museum, recent in volle glorie gerestaureerd. Met een vaste opstelling en tijdelijke, interactieve tentoonstellingen duik je in het soms bewogen leven en invloedrijke oeuvre van deze geweldenaar. Nergens kom je dichter bij Ensor dan hier.

©Toerisme Oostende vzw - James Ensorhuis - Nick Decombel Fotografie

©Steven Decroos - Mu.ZEE Ostend

Mu.ZEE

Uiteraard brengt ook het Oostendse Mu.ZEE een eerbetoon aan Ensor. Het museum bezit een indrukwekkende collectie aan moderne en hedendaagse kunst. Mu.ZEE bezit 28 schilderijen, waaronder het iconische Zelfportret met bloemenhoed, talloze tekeningen, etsen en litho’s van Ensor. Die weelde wordt uitgelicht in de Ensor- en Spilliaert-museumvleugel, gewijd aan de meester en zijn stadsgenoot/collega-kunstenaar Léon Spilliaert.

Koninklijke Musea voor Schone Kunsten in Brussel (KMSKB)

Ensor gaat de geschiedenisboeken in als volbloed Oostendenaar, maar had ook een nauwe band met Brussel. Als 17-jarige trok hij naar de hoofdstad om zijn artistieke opleiding te vervolledigen. Later zou hij er ook deel uitmaken van de vernieuwingsgezinde kunstenaarsgroep Les Vingt. Ensors geest is nooit helemaal uit de hoofdstad verdwenen. De Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België in Brussel (KMSKB) tonen tientallen van zijn werken. Daarnaast tonen ook kleinere Brusselse (privé-)musea als het Van Buuren en het Museum van Elsene trots hun eigen werk(en) van Ensor.

Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen (KMSKA)

Ensorliefhebbers die van Oostende naar Brussel reizen, houden best even halt in Antwerpen. In het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen (KMSKA) vind je namelijk ’s werelds grootste Ensorcollectie, een artistieke goudmijn. Naast een schat aan tekeningen en schetsen bezit het KMSKA maar liefst 38 schilderijen, waaronder weergaloze meesterwerken als De Intrige en Schilderend geraamte. Die artistieke weelde wordt nu extra in de verf gezet in de thematische Ensor-zaal, die het levenslicht zag na een grondige museumrenovatie.

Karin Borghouts

©Filip Dujardin

Museum Plantin-Moretus, Antwerpen

Wat verderop in de stad, vind je het Museum Plantin-Moretus. Vroeger het woonhuis van een vooraanstaande drukkersfamilie, vandaag een museum. Naast een handvol schilderijen van Rubens, vind je er ook een indrukwekkend Prentenkabinet. Dat bevat maar liefst 188 prenten en 13 tekeningen van Ensors hand. Met het oog op conservatie zijn die slechts afwisselend te zien. Al zijn ze allemaal digitaal te bewonderen in het Prentenkabinet-archief. Maar wanneer ze dan het daglicht zien, begeven ze zich in goed gezelschap, geflankeerd door tekenwerk van onder meer Bruegel en de hedendaagse meester Luc Tuymans.

Museum voor Schone Kunsten, Gent

Ergens tussen Ensors geboorteplaats Oostende en de metropolen Brussel en Antwerpen vind je Gent. Ook deze kunststad heeft een excellent stukje Ensor in de aanbieding. Het Museum voor Schone Kunsten (MSK) bezit vijf van zijn schilderijen. Een daarvan is het meesterwerk Oude dame met maskers. Dat doek wordt beschouwd als een van de hoogtepunten van Ensors zogenaamde fantastische periode, waarin de carnavalsmaskers die hij kende uit zijn kindertijd een hoofdrol opeisen.

Een groot deel van Ensors indrukwekkende oeuvre vond zijn weg naar de grootste musea in alle uithoeken van de wereld. En toch leer je het levenswerk van dit icoon hier het allerbeste kennen, in Vlaanderens rijke musea. Een reis door Ensors leven, is een reis door Vlaanderen.

James Ensor in Vlaanderen

In 2024 is het 75 jaar geleden dat James Ensor overleed (1860-1949). Vier samen met ons het leven van deze gerenommeerde Vlaamse Meester met verschillende tentoonstellingen, activiteiten en evenementen in Oostende, Brussel en Antwerpen.

Ontdek